Her Yıl 18 Eylül’de Kutlanan Dünya Kemik İliği Bağışçılar Günü ve Farkındalık Çalışmaları
Her yıl 18 Eylül tarihinde, kemik iliği nakliyle yaşam şansı bulan hastaların umutlarını yeşertmek ve toplumu bu konuda bilinçlendirmek amacıyla farkındalık etkinlikleri düzenlenmektedir. Bu özel gün, özellikle kalıtsal metabolik hastalıklar, kanser türleri ve çeşitli yaşamı tehdit eden hastalıklar için kritik öneme sahiptir. Siz de bu gün vesilesiyle, kan vererek yaşam kurtarmaya katkıda bulunabilir, binlerce hastanın umudu olabilirsiniz.
Kemik İliği Nakli Nedir ve Hangi Hastalıkların Çözümüdür?
Kemik iliği nakli, aslında kök hücre nakli anlamına gelir ve vücudumuzda üç temel kaynaktan sağlanabilir. Günümüzde, özellikle lösemiler, diğer kan ve kemik iliği kanserleri, doğumsal metabolik hastalıklar, bağışıklık sistemi yetersizlikleri ve Akdeniz anemisi gibi hastalıkların tedavisinde tek kesin çözüm olarak kabul edilmektedir. Bu hastalıkların tedavisinde uygulanan bu yöntem, hastanın yaşam kalitesini önemli ölçüde artırmakta ve hayat kurtarmaktadır.
Kök Hücre Kaynakları ve Nakil Süreci
Kök hücre kaynakları arasında üç temel yöntem bulunmaktadır:
- Kordon kanı: Yenidoğan bebeklerin göbek bağı damarlarından alınan, yüksek kök hücre içeriği ile zengin, ancak hacimsel olarak sınırlı bir kaynaktır. Bebek ve küçük çocuklarda tercih edilir.
- Kemik iliği: Leğen kemiğinin arka çıkıntılarından alınan, klasik ve en yaygın yöntemdir. Anestezi altında yapılan bu işlem, yaklaşık 30-40 dakika sürer ve bağışçıya büyük bir rahatsızlık vermez.
- Damar yoluyla kök hücresi toplanması: Kan dolaşımındaki kök hücrelerinin toplanmasıdır. Bu yöntemde, bağışçıdan alınan kan, özel cihazlar kullanılarak kök hücreleri ayrıştırılır ve geri kalan kan bileşeni vücuda geri verilir. Bu işlem genellikle 2-3 saat sürer ve işlem öncesinde kök hücreleri artırıcı ilaçlar kullanılır.
Bağışçılar ve Nakil Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bağışçı olmayı düşünenlerin en önemli noktalarından biri, süreç hakkında detaylı bilgi sahibi olmaktır. Bağışçılar, nakil öncesinde ve sırasında tıbbi ve psikolojik açıdan iyi bilgilendirilmelidir. Bağışçı adaylarının vazgeçme sebepleri arasında en sık görülenler korku ve bilgi eksikliğidir. Bu nedenle, hastalar ve aileleriyle yapılan bilinçlendirme çalışmaları hayati önemdedir.
Özellikle, bağışçıların nakilden vazgeçmesi durumunda, bu kararın hastanın yaşamını doğrudan etkileyebileceği unutulmamalıdır. Nakil sürecinden hemen önce veya sırasında alınan kararlar, hastanın hayatını tehlikeye atabilir. Yasalar, gönüllü bağışçıların bu süreçte sorumluluğunu ve yükümlülüklerini net biçimde belirlemiş olup, nakil öncesi ve sonrası itibarıyla etik ve yasal çerçevede hareket edilmelidir.
Nakil Günü ve İşlem Süreci
Nakil sürecinde, bağışçının kök hücreleri, genellikle genel anestezi altında, leğen kemiğinden özel iğnelerle alınır. Alternatif olarak damar yoluyla kök hücresi toplama yöntemi de kullanılabilir. Bu yöntemle, bağışçıdan alınan kan, özel cihazlarda ayrıştırılır ve geri kalan kan bileşeni vücuda geri verilir. Tüm bu işlemler, hasta ve bağışçı konforunu ön planda tutacak şekilde düzenlenir.
Bağışçıların Vazgeçme Durumu ve Etkileri
Bağışçıların, süreç sonunda vazgeçmeleri, özellikle hastanın yaşamını doğrudan etkilediği için, yasal olarak ciddi sonuçlar doğurabilir. Vazgeçmenin, hastanın yaşam şansını azaltabileceği ve hatta kaybetmesine neden olabileceği unutulmamalıdır. Ayrıca, doku uyumu sağlandığı halde, bağışçı tarafından geri adım atılması, etik ve hukuki açıdan ciddi sorular doğurmaktadır.
Kimler Bağışçı Olabilir?
18-50 yaş arasında, herhangi bir kronik hastalık veya bulaşıcı hastalık (hepatit B, C gibi) olmayan herkes, gönüllü olarak kemik iliği bağışçısı olabilir. Bu sayede, binlerce hastanın umudu olmaya aday olabilirsiniz.
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Hakkında
Türkiye’nin öncü sağlık kuruluşlarından biri olan Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi, 1992 yılında bölgenin ilk özel yataklı sağlık merkezi olarak hizmet vermeye başlamış ve toplam 60.000 metrekare kapalı alana sahiptir. 12 ameliyathanesi ve 350 yatak kapasitesi ile hizmet veren hastane, Organ Nakil Merkezi ve Onkoloji Merkezi ile uluslararası standartlarda sağlık hizmeti sunmaktadır. 2008 yılından beri ISO 9001-2008 kalite belgesi ve JCI akreditasyonu ile alanında güvenilirliğini pekiştirmektedir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
