Harran Üniversitesi’nden Bor Madeni ve Sürdürülebilir Teknolojilerde Çığır Açan Patent Atılımı
Harran Üniversitesi bilim insanları, dünya bor rezervlerinin yaklaşık %76’sını oluşturan ülkemizde, bor madeninin katma değerini artırmaya yönelik önemli bir buluşa imza atmış ve bu çalışmasıyla patent kazanmıştır. Bu gelişme, ülkemiz ekonomisi ve küresel enerji dönüşümündeki stratejik konumu açısından büyük bir öneme sahiptir.
Günümüzde artan nüfus ve buna bağlı olarak hızla artan araç sayısı, petrol ve petrol türevlerine olan talebi önemli ölçüde yükseltmiştir. Bu talebin sonucunda yer altı kaynaklarının hızla tükenmesi ve atmosfere salınan kirleticilerin artması, sürdürülebilir enerji ve çevre politikalarının hayata geçirilmesini zorunlu kılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü, özellikle hava kalitesini korumak adına 2030 itibarıyla elektrikli araçların kullanımını teşvik eden politikalar geliştirmiştir.
Dünyada en büyük çevresel sorunlardan biri olan karbondioksit (CO2) emisyonlarının artması, küresel ısınma ve iklim değişikliklerine neden olmaktadır. Bu durum, kimyasal ve enerji sektörlerinde yeni çözümler arayışlarını hızlandırmıştır. Özellikle, elektrikli araçların batarya teknolojilerinde bor elementinin kullanımı ve CO2’nin organik bileşiklere dönüştürülmesi konularında yeni katalizörlerin geliştirilmesi büyük bir ilgi görmektedir.
Harran Üniversitesi’nin önderliğinde yapılan çalışmalar, bu alanda çığır açacak niteliktedir. Üniversite bilim insanları tarafından geliştirilen ve patentlenen bu yeni buluş, enerji dönüşüm teknolojilerinde devrim yaratma potansiyeline sahiptir.
Patent ve Teknolojik Kazanımların Ekonomiye Katkısı
Harran Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi ve HÜBTAM Müdürü Prof. Dr. Ahmet Kılıç, bu patentin ülke ekonomisine ve teknolojik gelişime sağlayacağı katkıları şöyle değerlendirdi: “Bor içeren bileşiklerin güneş pilleri, süperkapasitörler, organik ışık yayan diyotlar ve diğer optik uygulamalarda kullanılabilmesi, yenilikçi bir teknolojinin kapılarını aralamaktadır. Ayrıca, bu çalışmalarımız biyomoleküler yapılar ve katalizörler gibi çeşitli alanlarda da kullanılabilirliğe sahiptir.”
Yapılan araştırma ve geliştirme çalışmaları sonucunda, “Nötral ve Katyonik Bor Kompleksleri” isimli buluş, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenerek resmi patente alınmıştır. Bu patent, özellikle güneş enerjisi sistemleri ve çevre teknolojilerinde yüksek katma değerli ürünlerin üretiminde kullanılacaktır.
Çalışmanın Bilimsel ve Endüstriyel Katkıları
Patent kapsamında geliştirilen nötral ve katyonik bor kompleksleri, karbon dioksitin epoksitler ve halkalı karbonatlara dönüşümünde katalizör olarak test edilmiştir. Yapılan deneylerde, katyonik yapıdaki bor katalizörünün en yüksek katalitik aktiviteyi gösterdiği gözlemlenmiş ve bu sayede CO2 dönüşüm süreçlerinde yüksek verimlilik sağlanmıştır.
Bu gelişmeler, bor türevlerinin diğer katalitik uygulamalarda olduğu gibi, ticarileşmiş yüksek katma değerli kimyasal ürünlere dönüşümünde etkin ve seçici bir katalizör olarak kullanılabilirliğini ortaya koymuştur. Ayrıca, bu yeni teknolojinin maliyet etkinliği ve geniş uygulama alanları, gelecekteki enerji ve çevre teknolojilerinde önemli bir rol oynayacağını göstermektedir.
Gelecek Perspektifi ve Ulusal Stratejiler
Geliştirilen nötral ve iyonik yapıya sahip bor bileşikleri, düşük maliyetli ve geniş kullanım alanına sahip olmaları nedeniyle, endüstriyel üretim ve uygulama alanlarında yerlerini alacaktır. Bu teknolojik ilerleme, ülkemizin yüksek katma değerli bor ürünleri üretim stratejisine büyük katkı sağlayacak ve sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle uyumlu olacaktır.
Yapılan çalışmalar, BOREN ve diğer ilgili kuruluşlarla olası iş birliklerini de teşvik ederek, ülkemizde bor ürünlerinin katma değerini artırmayı amaçlamaktadır. Bu sayede, ülkemiz hem jeopolitik avantajını kullanarak hem de teknolojik gelişmelerle rekabet gücünü artıracaktır.
Sonuç ve Kutlama
Emekleri ve üstün başarılarıyla Harran Üniversitesi bilim insanlarını yürekten kutlar, bu önemli patentin ülkemize ve dünyaya faydalı teknolojilere kapı aralamasını temenni ederiz. Başarılarının devamını diler, bilim ve teknolojide öncü olma yolunda yeni projelerin hayata geçmesini bekleriz.
