Genişleyen ve Gelişen E-Ticaret Ekosistemi
E-ticaret, küresel ölçekte hızla büyümeye devam eden, ekonomilerin can damarı haline gelen ve teknolojik gelişmelerle güçlenen bir sektör haline gelmiştir. Pandemi döneminde yaşanan alışkanlık değişimleri, online alışverişin ön plana çıkmasını sağlayarak, konvansiyonel alışveriş yöntemlerinden uzaklaşmayı hızlandırmıştır. Artık milyonlarca kişi, sadece market alışverişleri değil, giyim, elektronik, kozmetik ve daha birçok kategoride ürünleri internet üzerinden kolayca temin edebilmektedir. İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) yayımladığı raporlar, e-ticaretin önümüzdeki yıllarda 8,15 trilyon dolarlık devasa bir hacme ulaşacağını öngörmekte, bu da sektörün küresel ekonomideki yerinin daha da güçleneceğinin göstergesidir.
İTO Raporu ve E-Ticarette Komisyonların Rolü
İTO’nun detaylı analizleri, özellikle pazaryerleri platformlarında karşılaşılan yüksek komisyon oranlarının sektörün sürdürülebilirliği açısından önemli bir maliyet kalemi olduğunu ortaya koyuyor. “E-ticarette komisyon maliyeti, satış gelirleri üzerinde büyük bir yük oluşturuyor.” Bu oranlar genellikle %4 ile %23 arasında değişmekte olup, satıcılar açısından ciddi bir finansal yük anlamına geliyor. Ancak uzmanlar, bu maliyetin sadece bir gider değil, aynı zamanda yeni pazarlara ulaşma ve müşteri tabanını genişletme açısından stratejik bir yatırım olarak görülmesi gerektiğini savunuyor. Çetintürk’e göre, yüksek komisyonlar karşısında ürün fiyatlarını düşürmek yerine, özgün ve yenilikçi ürünler geliştirmek, ürün farklılaştırması yapmak ve yüksek montajlı ürün tedarikiyle maliyetleri dengelemek, rekabette avantaj sağlayabilir. Ayrıca, özgünlük ve yenilikçilik ile ürün geliştirme, satıcıların daha yüksek kar marjlarıyla hareket etmesine imkan tanıyabilir ve toplam karlılığı artırabilir.
Türkiye’nin E-Ticaret Potansiyeli ve Büyüme Dinamikleri
Türkiye, genç nüfusu ve teknolojik altyapı yatırımlarıyla e-ticaret alanında hızla gelişen ülkeler arasında yer alıyor. Çetintürk, Türkiye’nin haftalık alışveriş yapan internet kullanıcı oranının %64,6 ile dünya sıralamasında Tayland (%66,8) ve Güney Kore (%65,6) ardından üçüncü sırada olduğunu belirterek, bu oranların sektörün büyümesine olumlu katkılar sağlayacağını vurguluyor. Özellikle pandemi sonrası değişen tüketim alışkanlıkları, online alışverişin günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline gelmesine neden oldu. “Kişi başına düşen harcama artışının temel nedeni ise, geleneksel alışveriş alışkanlıklarından online platformlara geçiştir.” Bu dönüşüm, hizmet kalitesinin, ürün çeşitliliğinin ve hızın artırılmasıyla sürdürülebilir hale getirilebilir.
İleriye Yönelik E-İhracat ve İnovasyon Fırsatları
Çetintürk, Türkiye’nin e-ihracat potansiyelini değerlendirilirken, inovasyon ve Ar-Ge çalışmalarına daha fazla odaklanmanın önemine dikkat çekiyor. “E-ticaret aracılığıyla yapılan ihracat, ülkemizin cari açığını kapatmanın anahtarıdır ve ekonomik büyümenin lokomotifi olabilir.” Üretim kapasitesinin artırılması, yeni ürünlerin geliştirilmesi ve lojistik altyapısının güçlendirilmesiyle, ülkemiz sınırlarını aşan ticaret hacmi büyüyebilir. Destek ve teşviklerin artırılması, özellikle gümrük prosedürleri ve ulaştırma maliyetlerinin azaltılması, girişimcilerin cesaretlenmesine büyük katkı sağlayacaktır.
Kargo ve Lojistik Maliyetleri ile Satıcı Koruması
İş dünyası temsilcileri, özellikle küçük ve yeni girişimci satıcıların korunması ve sektördeki rekabetin adil zeminde gerçekleşmesi adına, kargo bedelleri ve komisyon oranlarının kategorik sınıflandırılmasını öneriyorlar. “E-ticaret ekosisteminde, farklı ölçeklerdeki satıcılar için uygun maliyet ve komisyon düzenlemeleri yapılmalı.” Bu sayede, yeni girişimcilerin sektöre katılımı teşvik edilerek, ekosistemin büyümesi sağlanabilir.
İstanbul’un E-Ticaretteki Stratejik Konumu
İstanbul, jeopolitik konumu ve ekonomik gücüyle, Türkiye’nin e-ticaret ve e-ihracat alanında merkezi olma yolunda büyük bir avantaj sağlamaktadır. “İstanbul, hem üretim hem de lojistik alanında üstün yetenekleriyle, uluslararası ticaretin köşe taşıdır.” Pandemi dönemi, tedarik zincirinde yaşanan aksamaların alternatiflerini ve yeni lojistik çözümlerini ortaya koydu. Hedef, bu potansiyeli daha etkin kullanmak ve şehirdeki mevcut altyapıyı güçlendirmektir. Doğru planlama ve vizyoner politikalarla, İstanbul, hem ulusal hem de uluslararası e-ticaret ve e-ihracat faaliyetlerinin merkez üssü haline gelebilir.
