Türkiye’de Yasadışı Tütün Ticareti Üzerine Önemli Bir Araştırma Projesi
İzmir Ege Üniversitesi (EÜ) Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Sevtap Gümüş öncülüğünde başlayan ve EÜ Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Doktora Öğrencisi olan Fatih Uznay tarafından yürütülen önemli bir proje, Türkiye’de yasa dışı ve kayıtdışı tütün ve tütün mamulleri ticaretinin boyutlarını araştırmaya odaklanmıştır. Bu kapsamda, TÜBİTAK tarafından desteklenmeye uygun bulunan proje, “Türkiye’de Yasadışı/Kayıtdışı Tütün ve Tütün Mamulleri Ticareti: Piyasa Boyutu ve Yaygınlığı, Etkileyen Faktörler ve Mücadeleye Yönelik Bir Model” başlığını taşımaktadır.
Bu proje, COST Bilim ve Teknolojide Avrupa İşbirliği Programı kapsamında, Globalization, Illicit Trade, Sustainability and Security- CA21133 aksiyonu çerçevesinde yürütülecek olup, Türkiye’de yasa dışı tütün piyasasının yapısı, yaygınlığı ve bu piyasaya yönelik alınabilecek önlemler detaylı biçimde incelenecektir. Ekibimiz, bu önemli çalışmayı İzmir Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak’ın makamında ağırlayarak, projenin önemi ve destekleri hakkında bilgi alışverişinde bulundu.
Projenin Amacı ve Hedefleri
Projenin temel amacı, kamuoyunda bilinç ve farkındalık seviyesini artırmak ve yasa dışı tütün ticaretinin ülke ekonomisi ve halk sağlığına olan olumsuz etkilerini ortaya koymaktır. Doç. Dr. Gümüş şu açıklamada bulundu: “Ülkemizde, 2008 yılında başlatılan Ulusal Tütün Kontrol Programı Eylem Planı ile tütün ürünleri kullanımı ve maruziyetinin azaltılması için hayata geçirilen politikalar, başlangıçta başarı sağlasa da, 2015 yılından itibaren kullanımda yeniden artış gözlemlendi. Bu doğrultuda, projemiz ile tütün kullanımındaki bu yükselişin nedenlerini ve uygulamada karşılaşılan eksiklikleri detaylı şekilde ortaya koymayı amaçlıyoruz.”
Projemiz sayesinde, tütün üretim ve dağıtım yöntemleri, piyasa boyutu ve yaygınlık düzeyleri kapsamlı biçimde analiz edilecek; piyasadaki aktörlerin rol ve etkileri çok boyutlu olarak değerlendirilerek, tütün mamulleri ile ilgili firmaların tanıtım ve satış stratejileri de incelenecek. Ayrıca, yasa dışı tütün ticaretinin önlenmesine yönelik kamuoyu bilgilendirmesi ve farkındalık artırıcı çalışmalar da projeyle birlikte yürütülecek ve böylece toplumda ciddi bir bilinç oluşturulması hedeflenmektedir.
