Türkiye’nin Yaş Meyve Sebze İhracatında 2023 Yılı Rekorları ve Gelecek Vizyonu
Türkiye, 2023 yılının ocak – ağustos döneminde yaş meyve ve sebze ihracatında kayda değer bir başarı elde etti. Bu dönemde toplam ihracatımız, geçen yılın aynı dönemine kıyasla %16 artış göstererek, 1 milyar 764 milyon dolardan 2 milyar 50 milyon dolara yükseldi. Bu artış, sektörün güçlü performansını ve ihracat potansiyelinin büyüklüğünü net bir şekilde ortaya koyuyor.
İhracat rakamlarının artışında, yaş meyve ve sebze sektörünün 8 aylık dönemde tarihinde görülmemiş seviyelere ulaşması büyük bir başarıdır. Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkan Yardımcısı ve Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, bu durumu Türk ihracatçılarının katma değerli ürünler ihraç etme konusundaki kararlılığı ve çabalarıyla açıkladı. Uçak, “2024-2026 dönemini kapsayan orta vadeli programda, 2026 yılı sonunda ihracat hedefimizin 302,2 milyar dolar olduğunu öngörüyoruz. Bizler, üreticiler, tüccarlar ve ihracatçılar olarak zincirin tüm halkalarıyla uyum içinde hareket ederek, 2026 yılında 5 milyar dolar seviyesine ulaşmayı amaçlıyoruz” dedi.
İhracatın Kupa Ası: Domates
2023 yılının ilk 8 ayında, ürünler bazında detaylandırıldığında, domates ihracatında büyük bir başarı sağlandı. Domates, toplamda 351 milyon dolar tutar ile sektörün en çok ihracat yapan ürünü oldu. Geçen yılın aynı döneminde 262 milyon dolar olan domates ihracatı, %34’lük önemli bir artış göstererek sektördeki yükselişi sürdürdü.
Mandarin ihracatında da önemli gelişmeler yaşandı. 2022’nin ocak-ağustos döneminde 169 milyon dolar olan mandalina ihracatı, 2023’te %36’lık artışla 229 milyon dolara yükseldi. Bu artış, hem üretici hem de ihracatçıların pazar payını genişletme konusundaki gayretlerini yansıtıyor.
Kiraz sektöründe ise büyük bir sıçrama gerçekleşti. 2022’de 134 milyon dolar olan kiraz ihracatı, 2023’te %60’lık ciddi artış göstererek, toplamda 214 milyon dolar seviyesine ulaştı. Bu da, sezonun oldukça verimli geçtiğinin ve ihracatın sürdürülebilir büyüme gösterdiğinin kanıtı.
Biber (%47 artış), şeftali (yatay seyir), limon, elma, kayısı, nar ve kabak gibi diğer önemli ürünler de ihracat performanslarıyla dikkat çekiyor. Limon ihracatı 164 milyon dolar, elma 116 milyon dolar, taze kayısı ise 58 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Nar ve kabak ise 53’er milyon dolar ile ilk 10 ürün arasında yer aldı.
Ege Bölgesi’nin İhracat Performansı
Ege Bölgesi, toplam yaş meyve ve sebze ihracatında 202 milyon dolar ile önemli bir paya sahip. Bölgeden yapılan ihracatta, domates 51 milyon dolar ile ilk sırada yer alırken, kiraz 49 milyon dolar tutarında ihracat gerçekleştirdi. Mandalina ise bölgesel ihracatta üçüncü sırada olup, 11,4 milyon dolarlık gelir sağladı.
En Çok İhracat Yapan Ülkeler ve Pazar Payları
İhracatta en büyük payı Rusya alıyor. 588 milyon dolar tutarında ihracat ile sektörün %28,7’sini oluşturuyor. Almanya ise %42’lik artışla 170 milyon dolardan 241 milyon dolara yükselerek, önemli bir pazar konumunu koruyor. Ayrıca, Romanya’ya yapılan ihracat da büyük bir sıçrama gösterdi. 2022’de 136 milyon dolar iken, 2023’te %46’lık artışla 196 milyon dolara çıktı. Bu gelişmeler, Türkiye’nin Avrupa ve Kuzey Afrika pazarlarındaki gücünü pekiştiriyor.
Sonuç olarak, Türkiye’nin yaş meyve sebze ihracatı, hem miktar hem de değer bazında büyümeye devam ediyor. Bu başarılar, sektördeki yenilikçi yaklaşımlar, kalite odaklı üretim ve global pazarlardaki etkinliğin bir göstergesidir.
